Un día de primavera e un día de neve

Durante as vacacións de Semana Santa, igual que fixen outros anos, fun a Quintela, a miña terra natal, para pasar uns días de descanso. Os primeiros días ía sol e puiden facer os itinerarios previstos, é dicir, visitar moitas aldeas, algunhas delas deshabitadas e facer fotografías. Son consciente de que ao longo de máis de corenta anos deixei inmortalizadas aldeas, xentes e formas de vida que, en moitos casos, xa só quedan nas fotografías que gardo ou nalgún que outro libro. Nunca deixo de aproveitar a menor ocasión para visitar aqueles lugares que considero as miñas raíces, percorrer as aldeas da zona e interesarme pola miña xente. Dende hai catro décadas, sempre me acompañou nestas pequenas aventuras un dos meus mellores amigos, tamén nado nunha pequena aldea da comarca, o escultor Florencio de Arboiro. Almorzar unha cunca de sopas de pan centeo ou unhas papas de millo, pratos que prepara o meu amigo con tanta sabedoría como pon nos seus guisos o propio Arguiñano, é todo un pracer. Claro que o afamado cociñeiro televisivo non sei se será capaz de moer un saco de centeo como fai Florencio no seu muíño de Vimieiro, restaurado por el mesmo. E despois, con esa fariña, facer unha fornada de pan centeo e empanadas coa mesma sabedoría coa que as facía a súa nai hai xa máis de medio século.

O día dez de abril, día de Venres Santo, tiñamos pensado facer unha ruta pola Ribeira Sacra: dende o Castro, pasando polos Canóns do Sil, Parada de Sil e parando para visitar e comer no mosteiro de Santo Estevo de Ribas de Sil. Esta ruta fixémola moitas veces, pero sempre descubrimos algo novo contemplando a extraordinaria beleza dos meandros que marcou o curso das augas do Sil formando os canóns ou observando as distintas cores da vexetación que van cambiando e adornan toda a ribeira do río. Do mesmo xeito, calquera visitante pode admirar os pataos que nas ladeiras, tanto na parte de Lemos coma na de Ourense, aguantan as cepas que producen os excelentes viños da Ribeira Sacra.

Como o día de Venres Santo amenceu cunha pequena capa branca e seguía nevando, suspendín esa xira que ía facer co amigo Florencio e decidín aproveitar esta nevarada de primavera para refuxiarme no meu «Macondo». Fixen un bo lume na lareira con rachóns de carballo, envolvín un chourizo nunha verza e aseino no borrallo das brasas. Unha vez asado, púxeno enriba dun anaco de pan centeo. Aquel manxar sabía a gloria mentres contemplaba pola fiestra como caían as folerpas. Había anos que non vía nevar daquel xeito. Aquela nevarada que vía en solitario fixo que a miña mente puidese volver aos tempos da nenez, a aqueles tempos nos que aínda que nevase tiña que saír coas ovellas ou ir á escola e despois quedaba tempo para poder aburrirse, xa que alí non tiñamos nin luz eléctrica nin televisión nin xoguetes… Pero hoxe en día, logo de ter percorrido medio mundo, de vivir corenta e cinco anos en Barcelona e en Santiago de Compostela, onde teño luz, internet, automóbiles… considero que a min me pasa o contrario do que lle pasaba a Bertrand Russell. El dicía na súa obra La conquista de la felicidad que se aburría na aldea; eu digo que non me aburro en Quintela e, despois de gozar de todo aquilo que nos pon ao alcance da man este frenético consumismo, conclúo que a miña gran riqueza é ter unha casa na aldea.